Khái niệm về Proxy là một phần quan trọng để hiểu cách tương tác với internet. Việc hiểu thuật ngữ Proxy là gì? Sẽ là cách để bạn hiểu được tầm quan trọng trong bảo mật thông tin, quản lý truy cập, và cả sự riêng tư trong môi trường kỹ thuật số ngày càng phức tạp.
Trong bài viết này, Viễn Thông Xanh sẽ giới thiệu chi tiết về proxy – từ việc giải thích cơ bản về nó đến những cách mà nó ảnh hưởng đến cách duyệt web, truy cập tài nguyên mạng, và bảo vệ thông tin cá nhân. Mình sẽ phân tích các khía cạnh chức năng, ứng dụng và lợi ích của proxy, cũng như hiểu rõ hơn về cách mà nó đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì an toàn và hiệu quả cho việc sử dụng internet hàng ngày.
Mục Lục
Proxy là gì?
Proxy là một máy chủ trung gian hoặc một hệ thống định tuyến cung cấp một cổng ra giữa người dùng và internet. Chức năng của nó là ngăn chặn những kẻ tấn công mạng xâm nhập vào mạng riêng. Proxy server được gọi là “trung gian” bởi vì nó đặt giữa người dùng cuối và các trang web họ truy cập trực tuyến.

Khi một máy tính kết nối với internet, nó sử dụng một địa chỉ IP. Điều này tương tự như địa chỉ nhà của bạn, nó chỉ dẫn dữ liệu đến nơi cần đến và đánh dấu dữ liệu đi ra với một địa chỉ trả về để các thiết bị khác xác thực. Một máy chủ proxy thực chất là một máy tính trên internet có địa chỉ IP của nó.
Một máy chủ proxy hoạt động như một cổng giao tiếp giữa bạn và internet. Đây là một máy chủ trung gian tách người dùng cuối khỏi các trang web họ duyệt. Máy chủ proxy cung cấp các mức độ chức năng, bảo mật và quyền riêng tùy thuộc vào trường hợp sử dụng, nhu cầu hoặc chính sách của công ty.
Nếu bạn đang sử dụng máy chủ proxy, lưu lượng internet sẽ thông qua máy chủ proxy trước khi đến địa chỉ bạn yêu cầu. Yêu cầu sau đó trở lại qua cùng máy chủ proxy (có những trường hợp ngoại lệ với quy tắc này), sau đó máy chủ proxy chuyển tiếp dữ liệu nhận từ trang web đến bạn.
Tuy nhiên, nếu vai trò của máy chủ proxy chỉ dừng lại ở việc chuyển tiếp yêu cầu web thì tại sao không xây dựng kết nối thẳng giữa thiết bị đến web mà lại phải qua Proxy Server.
Máy chủ Proxy còn liên quan đến bảo mật dữ liệu và hiệu suất mạng. Máy chủ proxy cũng hoạt động như một tường lửa và bộ lọc web, cung cấp kết nối mạng chia sẻ và lưu trữ dữ liệu để tăng tốc độ yêu cầu thường gặp.
Một máy chủ proxy tốt giữ cho người dùng và mạng nội bộ được bảo vệ khỏi các rủi ro tồn tại trên internet. Cuối cùng, máy chủ proxy còn có thể cung cấp mức độ bảo mật cao về quyền riêng tư.
Cách Proxy Server hoạt động

Mỗi máy tính đều cần có một địa chỉ (IP) công cộng để truy cập Internet. Địa chỉ công cộng (Public IP) này khác với địa chỉ IP riêng cho từng thiết bị. Để có được địa chỉ IP công cộng thì chúng ta cần đến một kỹ thuật NAT (dịch địa chỉ mạng từ Private IP sang Public IP).
Địa chỉ IP có thể được coi là “địa chỉ nhà” của máy tính bạn. Tương tự như cách bưu điện biết phải chuyển thư đến địa chỉ nhà của bạn, internet cũng biết cách gửi dữ liệu đúng địa chỉ máy tính tương ứng thông qua địa chỉ IP.
Một máy chủ proxy thực chất là một máy tính trên internet có địa chỉ IP riêng mà máy tính của bạn biết đến. Khi bạn gửi một yêu cầu trang web, yêu cầu của bạn trước tiên đến máy chủ proxy. Máy chủ proxy sau đó thực hiện yêu cầu trang web của bạn thay bạn, thu thập phản hồi từ máy chủ web và chuyển tiếp dữ liệu trang web để bạn có thể xem trang web trong trình duyệt của mình.
Khi máy chủ proxy chuyển tiếp yêu cầu trang web của bạn, nó có thể thay đổi dữ liệu bạn gửi và vẫn mang đến cho bạn thông tin bạn mong đợi. Máy chủ proxy có thể thay đổi địa chỉ IP của bạn, vì vậy máy chủ web không biết chính xác bạn đang ở đâu trên thế giới. Nó có thể mã hóa dữ liệu của bạn để dữ liệu của bạn không đọc được khi truyền tải. Và cuối cùng, máy chủ proxy có thể chặn truy cập vào một số trang web cụ thể, dựa trên địa chỉ IP.
Vai trò Proxy server trong an ninh mạng

Proxy cung cấp một lớp bảo mật cho máy tính của bạn. Chúng có thể được thiết lập dưới dạng bộ lọc web hoặc tường lửa, bảo vệ máy tính của bạn khỏi các mối đe dọa từ internet như phần mềm độc hại .
Tính năng bảo mật bổ sung này cũng có giá trị khi kết hợp với cổng web an toàn hoặc các sản phẩm bảo mật email khác. Bằng cách này, bạn có thể lọc lưu lượng truy cập theo mức độ an toàn hoặc lưu lượng truy cập mà mạng hoặc máy tính cá nhân có thể xử lý.
Làm thế nào để sử dụng một proxy? Một số người sử dụng proxy cho mục đích cá nhân, chẳng hạn như ẩn vị trí của họ khi xem phim trực tuyến chẳng hạn. Tuy nhiên, đối với một công ty, Proxy được sử dụng để hoàn thành một số nhiệm vụ chính như:
- Cải thiện an ninh.
- Bảo vệ hoạt động internet của nhân viên khỏi những người cố gắng rình mò họ.
- Cân bằng lưu lượng truy cập internet để ngăn chặn sự cố.
- Kiểm soát các trang web của nhân viên và nhân viên truy cập trong văn phòng.
- Tiết kiệm băng thông bằng cách lưu các tập tin vào bộ nhớ đệm hoặc nén lưu lượng truy cập đến.
5 Lý do cần sử dụng Proxy Server

Dưới đây là 5 lý do mà các tổ chức và cá nhân sử dụng Proxy Server:
Để kiểm soát việc sử dụng Internet:
Các tổ chức sử dụng Proxy Server để kiểm soát việc sử dụng Internet của nhân viên. Trong khi đó, các phụ huynh có thể thiết lập máy chủ proxy để kiểm soát hoạt động lên mạng của trẻ con.
Bạn có thể sử dụng máy chủ Proxy để từ chối truy cập các trang web cụ thể, giám sát hoặc ghi lại các yêu cầu trên web.
Tiết kiệm băng thông và cải thiện tốc độ:
Các tổ chức, doanh nghiệp cũng có thể có được hiệu suất mạng tổng thể tốt hơn với máy chủ proxy tốt. Máy chủ proxy có thể lưu vào bộ nhớ đệm (lưu bản sao cục bộ của trang web) các trang web phổ biến – vì vậy khi bạn yêu cầu vienthongxanh.vn. Máy chủ proxy sẽ kiểm tra xem liệu nó có bản sao mới nhất của trang web hay không, sau đó gửi cho bạn bản đã lưu.
Điều này có nghĩa là khi hàng trăm người truy cập vienthongxanh.vn cùng lúc từ cùng một máy chủ proxy, máy chủ proxy chỉ gửi một yêu cầu đến vienthongxanh.vn. Điều này tiết kiệm băng thông cho công ty và cải thiện hiệu suất mạng.
Lợi ích về quyền riêng tư:
Các cá nhân và tổ chức đều sử dụng máy chủ proxy để duyệt Internet riêng tư hơn. Một số máy chủ proxy sẽ thay đổi địa chỉ IP và thông tin nhận dạng khác mà yêu cầu web chứa.
Điều này có nghĩa là máy chủ đích không biết ai thực sự đã đưa ra yêu cầu ban đầu, điều này giúp giữ thông tin cá nhân và thói quen duyệt web của bạn ở chế độ riêng tư hơn.
Cải thiện bảo mật:
Máy chủ proxy cung cấp các lợi ích bảo mật bên cạnh các lợi ích về quyền riêng tư. Bạn có thể định cấu hình máy chủ proxy để mã hóa các yêu cầu web của mình nhằm tránh những kẻ xấu đọc được các giao dịch của bạn. Bạn cũng có thể ngăn chặn các trang web chứa phần mềm độc hại đã biết khỏi mọi quyền truy cập thông qua máy chủ proxy.
Ngoài ra, các tổ chức có thể kết hợp máy chủ proxy của họ với Mạng riêng ảo (VPN), để người dùng từ xa luôn truy cập Internet thông qua proxy của công ty. VPN là kết nối trực tiếp đến mạng công ty mà các công ty cung cấp cho người dùng bên ngoài hoặc từ xa.
Bằng cách sử dụng VPN, công ty có thể kiểm soát và xác minh rằng người dùng của họ có quyền truy cập vào các tài nguyên (email, dữ liệu nội bộ) mà họ cần, đồng thời cung cấp kết nối an toàn cho người dùng để bảo vệ dữ liệu của công ty.
Nhận quyền truy cập vào các tài nguyên bị chặn:
Máy chủ proxy cho phép người dùng vượt qua các hạn chế về nội dung do công ty hoặc chính phủ áp đặt. Bạn có thể đăng nhập vào một máy chủ proxy ở Trung Quốc và xem từ đó. Máy chủ proxy sẽ mạo danh như bạn đạng ở Trung Quốc, nhưng thực ra bạn sống Hà Nội, Việt Nam. Trung Quốc là một số chính phủ trên thế giới giám sát chặt chẽ và hạn chế quyền truy cập vào internet và các máy chủ proxy cung cấp cho công dân của họ quyền truy cập vào internet không bị kiểm duyệt.
Các loại máy chủ Proxy

Dưới đây là các loại Proxy Server hay gặp nhất:
- Forward Proxy (Proxy chuyển tiếp): Đặt phía trước người dùng và được sử dụng để lấy dữ liệu cho các nhóm người dùng trong mạng nội bộ. Khi có yêu cầu, máy chủ proxy sẽ xem xét để quyết định có nên tiến hành kết nối.
- Transparent Proxy (Proxy trong suốt): Cung cấp trải nghiệm cho người dùng tương tự như khi họ sử dụng máy tính cá nhân. Người dùng cũng có thể bị “buộc” kết nối mà không biết.
- Anonymous Proxy (Proxy ẩn danh): Tập trung vào việc làm cho hoạt động internet không thể theo dõi. Nó hoạt động bằng cách truy cập internet thay bạn trong khi ẩn danh.
- High Anonymity Proxy (Proxy vô danh cao cấp): Một bước xa hơn so với proxy ẩn danh. Nó xóa thông tin của bạn trước khi thử kết nối đến trang web mục tiêu.
- Distorting Proxy (Proxy biến dạng): Tự nhận là proxy khi truy cập trang web nhưng ẩn danh của nó. Điều này đối với việc ẩn danh không chỉ của bạn mà cả của proxy.
- Data Center Proxy (Proxy trung tâm dữ liệu): Không liên quan đến nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP) mà được cung cấp bởi một tập đoàn khác qua trung tâm dữ liệu.
- Residential Proxy (Proxy cư trú): Cung cấp địa chỉ IP thuộc về thiết bị cụ thể. Tất cả các yêu cầu sau đó đi qua thiết bị đó.
- Public Proxy (Proxy công cộng): Miễn phí và dễ dàng truy cập, nhưng thường chậm và không an toàn.
- Shared Proxy (Proxy chia sẻ): Được sử dụng bởi nhiều người dùng cùng lúc. Đưa bạn vào địa chỉ IP có thể được sử dụng chung.
- SSL Proxy: Cung cấp giải mã giữa máy khách và máy chủ.
- Rotating Proxy (Proxy xoay vòng): Gán một địa chỉ IP khác nhau cho mỗi người dùng kết nối đến.
- Reverse Proxy (Proxy đảo ngược): Đặt trước các máy chủ web và chuyển tiếp yêu cầu từ trình duyệt đến máy chủ web.
Rủi ro khi lựa chọn Proxy Server
Khi lựa chọn và sử dụng Proxy Server, bạn cần lưu ý 3 vấn đề sau:
Rủi ro từ máy chủ proxy miễn phí
Câu nói “tiền nào của nấy” hoàn toàn đúng. Sử dụng dịch vụ máy chủ proxy miễn phí có thể rất nguy hiểm, thậm chí cả khi các dịch vụ đó sử dụng mô hình doanh thu dựa trên quảng cáo. Một dịch vụ miễn phí thường không đầu tư nhiều vào phần cứng hoặc mã hóa bảo mật.
Khả năng bạn sẽ gặp vấn đề về hiệu suất và an ninh dữ liệu là rất cao. Nếu bạn tình cờ tìm thấy một máy chủ proxy hoàn toàn “miễn phí”, hãy cẩn thận. Một số trong số đó chỉ muốn ăn cắp thông tin thẻ tín dụng của bạn.
Lưu trữ lịch sử duyệt web
Máy chủ proxy lưu trữ địa chỉ IP gốc và thông tin yêu cầu web có thể được lưu trữ một cách không mã hóa tại nơi địa phương. Hãy kiểm tra xem máy chủ proxy của bạn có ghi log và lưu trữ dữ liệu đó không – cũng như họ tuân theo chính sách lưu giữ hoặc hợp tác với cơ quan thực thi pháp luật ra sao.
Nếu bạn kỳ vọng sử dụng máy chủ proxy để bảo vệ quyền riêng tư, nhưng nhà cung cấp lại đang ghi log và bán dữ liệu của bạn, bạn có thể không nhận được giá trị mong đợi từ dịch vụ.
Không có mã hóa
Nếu bạn sử dụng máy chủ proxy mà không có mã hóa, thì tương tự như bạn không sử dụng máy chủ proxy. Không có mã hóa có nghĩa bạn đang gửi các yêu cầu của bạn dưới dạng văn bản thuần túy.
Bất kỳ ai đang lắng nghe đều có thể trích xuất tên người dùng, mật khẩu và thông tin tài khoản một cách dễ dàng. Hãy đảm bảo máy chủ proxy bạn sử dụng cung cấp khả năng mã hóa đầy đủ.
Các câu hỏi thường gặp về Proxy Server

1. Máy chủ Proxy là gì?
Máy chủ proxy là một máy chủ trung gian tách biệt các mạng hoặc dịch vụ khác nhau.
2. VPN có phải là Proxy không?
Mạng riêng ảo (VPN) là một triển khai cụ thể của máy chủ proxy. Trong khi proxy độc lập xử lý lưu lượng truy cập mạng thì VPN còn vượt xa điều đó bằng cách mã hóa bổ sung dữ liệu được truyền.
3. Ví dụ về một máy chủ Proxy
Có nhiều loại proxy, ví dụ: Mạng TOR là một proxy cho phép mang lại nhiều quyền riêng tư và ẩn danh khi duyệt internet.
4. Máy chủ Proxy hoạt động thế nào?
Vì máy chủ proxy có địa chỉ IP riêng nên nó hoạt động như một trung gian giữa máy tính và internet. Máy tính của bạn biết địa chỉ này và khi bạn gửi yêu cầu trên internet, nó sẽ được chuyển đến proxy, proxy này sẽ nhận phản hồi từ máy chủ web và chuyển tiếp dữ liệu từ trang tới trình duyệt trên máy tính của bạn, chẳng hạn như Chrome, Safari, Firefox hoặc Microsoft Edge.
Tổng Kết:
Tóm lại, máy chủ proxy đóng một vai trò quan trọng trong việc tương tác của chúng ta với internet, nhưng cần phải thận trọng khi chọn lựa và sử dụng chúng. Dù có nhiều lợi ích tiềm năng, như ẩn danh, bảo mật và quản lý truy cập, nhưng cũng tồn tại những rủi ro cần được nhận thức.
Mong rằng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về Proxy là gì? Cách hoạt động của Server Proxy và những lưu ý khi lựa chọn Proxy. Nếu có bất cứ điều gì chưa hiểu, hãy để lại dưới phần bình luận để mình hỗ trợ giải đáp nhanh nhất!
Xem thêm bài viết:
Tìm hiểu Private VLAN, cách cấu hình Private VLAN cho mạng LAN
VLAN TRUNK là gì? Cổng Trunk trên Switch có tác dụng thế nào?