Cáp điều khiển và cáp động lực là hai loại cáp thường được sử dụng trong các hệ thống điện công nghiệp và dân dụng. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rõ sự khác nhau giữa chúng và cách nhận biết chúng một cách nhanh chóng. Thậm chí nếu không có kiến thức thì sẽ rất dễ nhầm lần và dẫn đến tình trạng mua nhầm, sử dụng nhầm lẫn hai loại cáp này với nhau. Điều này trong một số trường hợp sẽ gây ra nguy hiểm.
Bài viết này sẽ giúp bạn phân biệt cáp điều khiển và cáp động lực cực dễ dàng bằng cách chỉ ra sự khác nhau giữa ứng dụng, cấu tạo và mẹo nhận biết của hai loại cáp này. Tìm hiểu chi tiết với mình nhé!
Cáp động lực và cáp điều khiển dùng trong trường hợp nào?
Cáp điều khiển là loại cáp có chức năng truyền tín hiệu điều khiển từ thiết bị điều khiển đến các thiết bị thực hiện như van, máy bơm, quạt, đèn, còi, … Cáp điều khiển có thể có từ 2 đến 61 lõi nhỏ, mỗi lõi có tiết diện từ 0.5 đến 2.5 mm2. Cáp điều khiển thường có áp suất làm việc không quá 450/750V.
Cáp động lực là loại cáp có chức năng truyền tải điện năng từ nguồn cấp đến các thiết bị tiêu thụ như máy móc, thiết bị sản xuất, … Cáp động lực có thể có từ 1 đến 5 lõi lớn, mỗi lõi có tiết diện từ 1.5 đến 630 mm2. Cáp động lực thường có áp suất làm việc từ 0.6/1kV trở lên.
Từ đây có thể thấy rõ ràng, cáp điều khiển và cáp động lực là hai loại cáp được dùng với mục đích truyền tải khác nhau. Cáp điều khiển thì dùng để truyền tải tín hiệu điều khiển tới các thiết bị khác, trong khi cáp động lực dùng để truyền nguồn điện cho các thiết bị hoạt động. Để thấy rõ hơn và chi tiết hơn sự khác nhau giữa cáp điều khiển và cáp động lực hãy cùng mình tìm hiểu tiếp chi tiết qua phần tiếp theo!
Cáp điều khiển và cáp động lực khác nhau như thế nào?
Để phân biệt cáp điều khiển và cáp động lực có thể dựa trên các tiêu chí đánh giá sau:
1. Tín hiệu truyền dẫn
Cáp điều khiển truyền tín hiệu điều khiển là các tín hiệu có mức áp suất thấp (thường không quá 450/750V) và có mức công suất thấp (thường không quá 1kW). Các tín hiệu này có thể là tín hiệu số (on/off) hoặc tín hiệu tương tự (0-10V, 4-20mA, …). Các tín hiệu này có tần số thấp (thường không quá 50Hz) và có biên độ nhỏ (thường không quá 10V).
Cáp động lực truyền tải điện năng là các tín hiệu có mức áp suất cao (thường từ 0.6/1kV trở lên) và có mức công suất cao (thường từ 1kW trở lên). Các tín hiệu này thường là tín hiệu xoay chiều.
2. Nguyên lý hoạt động
Cáp điều khiển hoạt động theo nguyên lý truyền tín hiệu điện từ thiết bị điều khiển đến thiết bị thực hiện. Các tín hiệu điện này có thể được mã hóa, giải mã, khuếch đại, chuyển đổi, … bằng các thiết bị logic, analog, số, … để thực hiện các chức năng điều khiển mong muốn.
Cáp động lực hoạt động theo nguyên lý truyền tải điện năng từ nguồn cấp đến thiết bị tiêu thụ. Các tín hiệu điện này có thể được biến đổi, ổn áp, cắt nguồn, … bằng các thiết bị biến áp, cầu dao, công tắc, … để thực hiện các chức năng cấp điện an toàn và hiệu quả.
3. Cấu tạo
Cấu tạo của cáp điều khiển gồm có:
– Lõi dẫn: là phần truyền tín hiệu điều khiển, được làm bằng đồng mềm hoặc đồng tráng thiếc.
– Vỏ cách điện: là phần bảo vệ lõi dẫn khỏi các tác nhân bên ngoài như nhiệt độ, ẩm ướt, hóa chất, … Vỏ cách điện được làm bằng nhựa PVC hoặc XLPE.
– Lớp chống nhiễu: là phần giảm thiểu sự ảnh hưởng của các tín hiệu nhiễu từ môi trường xung quanh. Lớp chống nhiễu có thể là một lớp nhôm bọc xung quanh các lõi dẫn hoặc một số sợi đồng xoắn quanh các lõi dẫn.
– Vỏ bọc ngoài: là phần bảo vệ toàn bộ cáp khỏi các tác nhân cơ học như va chạm, ma sát, kéo căng, …
Cấu tạo của cáp động lực gồm có:
– Lõi dẫn: là phần truyền tải điện năng, được làm bằng đồng mềm hoặc nhôm mềm.
– Vỏ cách điện: là phần bảo vệ lõi dẫn khỏi các tác nhân bên ngoài như nhiệt độ, ẩm ướt, hóa chất, … Vỏ cách điện được làm bằng nhựa PVC hoặc XLPE.
– Lớp phân cách: là phần ngăn cách các lõi dẫn với nhau và với lớp bọc ngoài. Lớp phân cách có thể là một lớp giấy hoặc một lớp nhựa PVC.
– Vỏ bọc ngoài: là phần bảo vệ toàn bộ cáp khỏi các tác nhân cơ học như va chạm, ma sát, kéo căng, … Vỏ bọc ngoài được làm bằng nhựa PVC hoặc cao su.
4. Khả năng thay thế
Cáp điều khiển và cáp động lực đều có lõi dẫn bằng đồng vậy thì liệu rằng cáp điều khiển và cáp động lực có tự thay thế cho nhau được không? Hãy xem câu trả lời ngay sau đây:
– Cáp điều khiển không thể thay thế cho cáp động lực vì cáp điều khiển không đáp ứng được yêu cầu về áp suất và công suất của cáp động lực. Nếu sử dụng cáp điều khiển cho cáp động lực sẽ gây ra hiện tượng quá tải, chập cháy, ngắn mạch, … gây nguy hiểm cho người và thiết bị.
– Cáp động lực có thể thay thế cho cáp điều khiển trong một số trường hợp như: cáp động lực có số lõi dẫn và tiết diện phù hợp với yêu cầu của cáp điều khiển; cáp động lực có lớp chống nhiễu để giảm thiểu sự ảnh hưởng của các tín hiệu nhiễu; cáp động lực có chiều dài không quá dài để giảm thiểu sự suy hao của tín hiệu. Tuy nhiên, việc sử dụng cáp động lực cho cáp điều khiển không được khuyến khích vì sẽ gây ra lãng phí về chi phí và không tận dụng được hết tính năng của cáp động lực.
Mẹo phân biệt cáp điều khiển và cáp động lực nhanh chóng bằng mắt
Trong thực tế có rất nhiều trường hợp bắt gặp hai loại cáp động lực và cáp điều khiển, khi đó công việc của bạn là phải phân biệt hai loại cáp điều khiển này một cách nhanh chóng và bằng mắt. Dưới đây mình sẽ bật mí cho bạn các mẹo cực hay để phân biệt cáp động lực và cáp điều khiển:
– Xem số lượng và kích thước của các lõi dẫn: cáp điều khiển thường có nhiều lõi dẫn nhỏ hơn cáp động lực. Cáp điều khiển có tiết diện từ 0.5 đến 2.5 mm2, trong khi cáp động lực có tiết diện từ 1.5 đến 630 mm2.
– Xem màu sắc của các lõi dẫn: cáp điều khiển thường có các lõi dẫn có màu sắc khác nhau để phân biệt chức năng của chúng. Cáp động lực thường có các lõi dẫn có màu sắc theo quy chuẩn quốc tế, ví dụ: màu xanh lá cây cho lõi dẫn trung tính (N), màu vàng-xanh cho lõi dẫn tiếp địa (PE), màu nâu hoặc đen cho các lõi dẫn pha (L).
– Xem áp suất làm việc của cáp: cáp điều khiển thường có áp suất làm việc thấp hơn cáp động lực. Cáp điều khiển thường có áp suất làm việc không quá 450/750V, trong khi cáp động lực thường có áp suất làm việc từ 0.6/1kV trở lên.
Kết Luận:
Cáp điều khiển và cáp động lực là hai loại cáp khác nhau về ứng dụng, tín hiệu truyền, nguyên lý hoạt động và cấu tạo. Chúng không thể thay thế hoàn toàn cho nhau. Mong rằng qua bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ được sự khác nhau giữa hai loại cáp điều khiển và cáp động lực một cách nhanh chóng.
Nếu bạn cần tìm hiểu thêm thông tin về cáp điều khiển hoặc cần tư vấn lựa chọn cáp điều khiển, hỏi giá cáp điều khiển. Hãy liên hệ với mình qua số zalo hiển thị trên web hoặc để lại lời nhắn tại Ô Chat Nhanh hoặc phần bình luận của bài viết để mình giải đáp thắc mắc cho bạn nhanh nhất!
Hóa ra là cáp điều khiển với cáp động lực khác nhau như vậy, tìm tài liệu mãi mà không có, cảm ơn tác giả
Bài viết này chi tiết và cụ thể hơn các bài trước đã đọc này. Phân biệt thì nó phải rõ ràng như này chứ. Cảm ơn!
Cảm ơn Viễn Thông Xanh nhé, tôi đã biết phân biệt cáp điều khiển và cáp động lực nhanh chóng
Da Viễn Thông Xanh rất vui vì đã chia sẻ được thông tin hữu ích cho chị ạ